Davranış bozuklukları bireyin yaşına, gelişim düzeyine veya sosyal çevresine uygun olmayan sürekli ve tekrarlayıcı şekilde gözlemlenen olumsuz davranışlar olarak tanımlanır. Fiziksel, zihinsel, duygusal ya da gelişimsel olarak belirli farklılıklara sahip olan özel gereksinimli bireylerde, bu farklılıklara davranış bozukluğu da sıklıkla eşlik edebilir. Bu bireylerin davranışlarında farklı nedenlerden dolayı davranış bozukluğu görülebilir.
Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde görülen davranış bozuklukları, çocuğun bireysel yaşamını olduğu kadar çevresiyle olan ilişkilerini de olumsuz etkileyebilir. Davranış bozukluklarının erken dönemde ele alınması, bireyin sağlıklı bir yetişkinlik dönemine geçiş yapabilmesi açısından büyük önem taşır.
Ortaya çıkmasında biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu davranış bozuklukları şu belirtilerle kendini gösterebilir:
· Sürekli olarak kurallara karşı gelme
· Yoğun öfke nöbetleri
· Sosyal ilişkilerde zorlanma
· Akademik başarıda düşüş
· Uyku ve yeme düzeninde bozukluklar
· Kendine zarar verme davranışları
1. Pozitif davranış destekleme:
· İstenilen davranışları teşvik etme
· Olumsuz davranışları azaltma stratejileri
2. Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP):
· Davranış hedeflerinin belirlenmesi
· Öğrenciye özel çözümler geliştirilmesi
3. Sosyal beceri eğitimi:
· Etkileşim ve iletişim becerilerini geliştirme
1. Öğretmen merkezli yöntemler:
· Olumlu pekiştireç kullanımı
· Davranış değiştirme teknikleri
2. Aile iş birliği:
· Ailenin eğitime dahil edilmesi
· Davranış değişikliği için ev ortamının düzenlenmesi
3. Uzman desteği:
· Psikolog ve terapistlerin rolü
· Grup terapisi, oyun terapisi