Bebeklerin konuşma gelişimi bireysel farklılıklar gösterir; genellikle ilk kelimelerini 12–18 aylıkken söylerler. Ancak bazı çocuklar 24 aya kadar sessiz kalabilir. 24–36 aylık dönemde hâlâ konuşma başlamamışsa, gelişim sürecini yakından izlemek gerekir. Bu aşamada Rehber Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi uzmanları, her çocuğun Zihinsel Gelişim profilini çıkarır ve ailelere yol haritası sunar. Değerlendirme sonuçları, Zihinsel Gelişim sürecini destekleyecek yeni stratejileri belirler.

Normal Konuşma Aralıkları

• 12–18 Ay: 5–20 kelime.
• 18–24 Ay: Basit iki kelimeli cümleler.
• 24–36 Ay: Tam cümle kurma dönemi.

Eğer 24 ayı geçmiş bir çocuk hâlâ konuşmuyorsa, Dil Konuşma Güçlüğü olasılığı araştırılmalıdır. Erken farkındalık, Dil Konuşma Güçlüğü riskini azaltan müdahalelerin planlanmasını sağlar. Dil gelişimindeki aksaklıklar genellikle Dil Konuşma Güçlüğü uzman değerlendirmesi gerektirir. Aynı zamanda İşitme Kaybı riski de göz ardı edilmemelidir. Erken tanı için yenidoğan döneminden başlayarak yapılan işitme taramaları; çocuk 24 ayını doldurduğunda da tekrar edilmelidir. İşitme Kaybı erken tanı ile kolayca yönetilebilir; İşitme Kaybı riskine karşı düzenli kontroller önemlidir. Eğer işitme testlerinde bir problem saptanırsa, İşitme Eğitimi programları devreye alınır. Ayrıca düzenli aralıklarla gerçekleştirilen İşitme Eğitimi seansları, çocuğun işitsel gelişimine katkı sağlar.

Değerlendirme ve Müdahale
24–36 ay arası dönemde;

• Zihinsel Gelişim testleri, bilişsel ve dil becerilerini ölçer.
• Yaygın Gelişimsel Bozukluk taramaları; sosyal etkileşim ve davranış paternlerini inceler. Çocuklarda davranışsal farklılıklar Yaygın Gelişimsel Bozukluk uzmanlarının dikkatini çeker.
• Otizm değerlendirmeleri, iletişim ve tekrarlayan davranışlar üzerine odaklanır. Otizm belirtileri izlenirken uzmanlar Otizm kriterlerini aileyle paylaşır.
• Disleksi ve Özel Öğrenme Güçlüğü analizleri, okuma yazıya hazırlık riskini belirler. Ebeveynler, Disleksi riskine karşı okul öncesi dönemde de testler isteyebilir. Özel öğrenme güçlüğü saptanan çocuklar için Özel Öğrenme Güçlüğü tanısına yönelik rehberlik sunulur.

Eğer değerlendirmeler sonucu riskli bulgular çıkarsa, birden fazla alanda müdahale planı hazırlamak gerekir. Dil Konuşma Terapisi seansları; kelime pratiği, artikülasyon ve sözcük tekrarlarına odaklanır. Aile katılımı yoğun Dil Konuşma Terapisi egzersizlerinin başarısını artırır. Program içinde Dil Konuşma Terapisi modellemeleri tekrarlanmalıdır. Ayrıca, Kekemelik gibi akıcılık sorunları için nefes kontrolü ve ritim egzersizleri uygulanır. Kekemelik en sık 2–3 yaş döneminde ortaya çıkar; Kekemelik takip ve terapi gerektirir.

Destekleyici Yaklaşımlar

• Akademik Eğitim Desteği programları, okul öncesi öğrenme stratejilerini oyun temelli sunar.
• Fizyoterapi seansları, ağız ve yüz kaslarını güçlendirir; motor becerileri destekler. Gezinti ve oyun temelli aktiviteler de Fizyoterapi süreçlerini zenginleştirir.
• Ek İşitme Eğitimi uygulamaları, işitsel ayırt etme yeteneğini geliştirir.

Bu bütüncül yaklaşımla, çocukların hem dil hem de motor gelişimi paralel olarak ilerler. Akademik Eğitim Desteği, Dil Konuşma Güçlüğü ve bilişsel müdahaleler; aile katılımıyla evde de uygulanır.

Sonuç
Özetle, bebekler en geç 36 aya kadar konuşmaya başlamalıdır. 24 ayı geçmiş hâlâ konuşma başlamadıysa; İşitme Kaybı, Dil Konuşma Güçlüğü, Yaygın Gelişimsel Bozukluk, Otizm, Disleksi, Özel Öğrenme Güçlüğü ve Kekemelik alanlarında kapsamlı bir değerlendirme şarttır. Erken müdahale için Rehber Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi’ne başvurarak, çocuğunuzun gelişim yolculuğunu güvenle yürütebilirsiniz. Fizyoterapi ve İşitme Eğitimi programlarıyla desteklenen Dil Konuşma Terapisi, Zihinsel Gelişim ölçümleri ve Akademik Eğitim Desteği, sağlıklı iletişim becerileri kazandırır.